Wejście w życie rozporządzenia (RTS) dot. procedury uzyskiwania zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych
19 kwietnia 2023 r., w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej L nr 104, s. 1, opublikowane zostało rozporządzenie Komisji (UE) 2023/827 z dnia 11 października 2022 r. ustanawiające regulacyjne standardy techniczne zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) nr 241/2014 w odniesieniu do uprzedniego zezwolenia na obniżenie funduszy własnych i wymogów dotyczących instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych (dalej jako: „RTS”). Wskazany akt wszedł w życie 9 maja 2023 r.
RTS reguluje m.in. istotne kwestie proceduralne, związane z uzyskiwaniem przez instytucje kredytowe i firmy inwestycyjne zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych.
Obowiązek uzyskania zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych
Obowiązek uzyskania zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych wynika wprost z art. 78a ust. 1 w zw. z art. 77 ust. 2 CRR[1].
Zgodnie z art. 77 ust. 1 CRR w związku z art. 3a ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 753 z późn. zm.) konieczne jest uzyskanie uprzedniego zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego (dalej jako: „KNF”), będącej w rozumieniu przepisów CRR organem upoważnionym do sprawowania nadzoru nad instytucjami, w ramach systemu nadzorczego funkcjonującego w Polsce, w przypadku planowania następujących działań:
- obniżenie, wykup lub odkup instrumentów w kapitale podstawowym Tier I,
- obniżenie, wypłacenie lub reklasyfikacja na inną pozycję funduszy własnych ażio emisyjnego związanego z instrumentami funduszy własnych,
- przeprowadzenie wezwania do sprzedaży, wykupu, spłaty lub odkupu instrumentów dodatkowych w Tier I lub instrumentów w Tier II przed upływem ich umownego terminu zapadalności
W konsekwencji powyższego, również w odniesieniu do instrumentów zobowiązań podporządkowanych, zaliczanych do funduszy własnych, w tym także do instrumentów w Tier II, które zgodnie z art. 64 CRR przestały kwalifikować się jako pozycje w Tier II, wyłączna kompetencja do udzielania zezwolenia na obniżenie funduszy własnych pozostaje w zakresie działania KNF. W tym przypadku zbędne prawnie staje się przedkładanie jakiegokolwiek wniosku do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (dalej jako: „BFG” lub „Fundusz”), skoro art. 77 ust. 1 CRR przyznaje wyłączną kompetencję organowi właściwemu, którym w Polsce jest KNF).
Jednakże, stosownie do art. 77 ust. 2 CRR, wydawane przez BFG uprzednie zezwolenie staje się niezbędne w przypadku wezwania do sprzedaży, wykupu, spłaty lub odkupu instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych, które nie są objęte zakresem stosowania przytoczonego art. 77 ust. 1 CRR, przed upływem ich umownego terminu zapadalności.
Należy przy tym podkreślić, że uzyskanie zezwolenia BFG na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych wymagane jest także w przypadku niepodporządkowanych zobowiązań kwalifikowalnych, o których stanowi art. 97a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz. U. z 2022 r. poz. 2253 z późn. zm.; dalej jako: „ustawa o BFG”), zobowiązań, o których mowa w art. 97b ustawy o BFG oraz zobowiązań, o których mowa w art. 98 ust. 2l pkt 1 ustawy o BFG. Objęcie obowiązkiem uzyskania zezwolenia także niepodporządkowanych zobowiązań kwalifikowalnych następuje na podstawie art. 72b ust. 2 lit. j CRR, którego stosowanie w przypadku zobowiązań kwalifikowalnych do MREL nie jest wyłączone na mocy art. 45b ust. 1 BRRD[2] (vide art. 97a ust. 1 ustawy o BFG).
Zgodnie z przywołanym art. 72b ust. 2 lit. j CRR, aby zobowiązania mogły być uznawane za instrumenty zobowiązań kwalifikowalnych, wezwanie do sprzedaży zobowiązań, ich wykup, spłata lub odkup przed terminem zapadalności może mieć miejsce wtedy, gdy spełnione są warunki określone w art. 77 i 78a CRR.
W kontekście uzyskiwania zezwolenia BFG na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych szczególnie należy zwrócić uwagę na sekcję 2 i podsekcję „Zezwolenie na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych” RTS, która odnosi się do wykorzystania przez Fundusz kompetencji organu resolution.
Wniosek o udzielenie zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych
Zgodnie z art. 32b ust. 1 RTS, instytucja, którą jest instytucja kredytowa w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 CRR oraz firma inwestycyjna zdefiniowana w art. 4 ust. 1 pkt 2 CRR, nie może przekazywać posiadaczom instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych informacji o wezwaniach do sprzedaży, wykupach, obniżeniach i odkupach tych instrumentów przed uzyskaniem uprzedniego zezwolenia od organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
W dalszych regulacjach RTS przewidziano m.in. wymagania co do informacji, które instytucja zobowiązana jest przedłożyć wraz z wnioskiem organowi ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji (art. 32d RTS), którym zgodnie z art. 65 ustawy o BFG, jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny. W przypadku złożenia wniosku o udzielenie ogólnego zezwolenia (general prior permission) należy mieć na względzie także wymogi, określone w art. 32e RTS, zaś w przypadku odnowienia tego zezwolenia – także wymogi, o których stanowi art. 32f RTS.
Co istotne, do tej pory nie znalazł zastosowania art. 32d ust. 2 RTS, zgodnie z którym zniesiony zostałby obowiązek przedłożenia niektórych informacji, które – zgodnie z art. 32d ust. 1 RTS – instytucja jest zobowiązana zamieścić we wniosku.
Na podstawie ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2023 r poz. 2111. z późn.zm.) wydanie zezwolenia podlega opłacie skarbowej.
W związku z tym do wniosku konieczne jest dołączenie:
- dowodu uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie zezwolenia
oraz
- potwierdzenie wniesienia opłaty skarbowej od ustanowionego pełnomocnictwa – w przypadku reprezentowania podmiotu przez pełnomocnika.
Konto opłaty skarbowej:
Urząd Miasta Stołecznego Warszawy
Centrum Obsługi Podatnika
ul. Obozowa 57
01-161 Warszawa
21 1030 1508 0000 0005 5000 0070
NIP 525-22-48-481
Termin złożenia przez instytucję wniosku o udzielenie zezwolenia
Artykuł 32g RTS określa terminy do złożenia przez instytucję wniosku o udzielenie zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych. Poszczególne terminy zależą od rodzaju zezwolenia, o które zamierza aplikować instytucja.
Co do zasady, uprzednie zezwolenie udzielane jest na skonkretyzowane działanie dotyczące wezwania do sprzedaży, wykupu, spłaty lub odkupu instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych. Zezwolenie jest udzielane wówczas na określony czas (nie dłuższy niż rok), który jest niezbędny do przeprowadzenia wymienionych czynności (art. 78a ust. 1 akapit pierwszy CRR).
Jednakże na podstawie art. 78a ust. 1 akapit drugi CRR można złożyć wniosek o udzielenie uprzedniego zezwolenia ogólnego, które stanowi szczególny rodzaj uprzedniego zezwolenia. Uprzednie zezwolenie ogólne umożliwia przeprowadzanie wymienionych w art. 78a ust. 1 akapit 2 CRR czynności w granicach wyznaczonej w zezwoleniu kwoty (z zastrzeżeniem wyjątku, przewidzianego w art. 32h RTS).
Instytucja, celem dochowania terminów określonych w art. 32g ust. 1-3 RTS, powinna dołożyć należytej staranności i złożyć wniosek z odpowiednim wyprzedzeniem.
Uproszczone wymogi w przypadku szczególnej grupy instytucji
W art. 32h RTS przewidziano uproszczone wymogi proceduralne w przypadku gdy o udzielenie zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych zwraca się instytucja, w odniesieniu do której Fundusz ustalił minimalny wymóg w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych na poziomie nieprzekraczającym kwoty wystarczającej do pokrycia strat.
W przypadku tych podmiotów określono uproszczone wymogi w zakresie treści wymaganego wniosku (art. 32h ust. 1 RTS), zrezygnowano z ograniczenia co do kwoty, na którą Fundusz może udzielić zezwolenia (art. 32h ust. 2 RTS), czy w końcu skrócono termin do złożenia wniosku przez instytucję (art. 32h ust. 3 RTS).
Równocześnie, BFG wskazuje, że stosownie do art. 32h ust. 4 RTS, jeżeli BFG pełniąc rolę organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji nie wyrazi na piśmie sprzeciwu wobec wniosku, o którym mowa w art. 32c RTS, w terminach określonych w ust. 3, uznaje się, że zezwolenie zostało udzielone.
[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012; ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2013/575/oj, dalej jako: CRR.
[2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiająca ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 82/891/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/24/WE, 2002/47/WE, 2004/25/WE, 2005/56/WE, 2007/36/WE, 2011/35/UE, 2012/30/UE i 2013/36/EU oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 2014 r., nr 173, s. 190; dalej jako „BRRD”).
