Zgłaszanie naruszeń

Podstawa prawna

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. poz. 928), „dalej „ustawa”, BFG jest zobowiązany do ustalenia wewnętrznej procedury dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa i podejmowania działań następczych.

Wewnętrzna procedura dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa i podejmowania działań następczych w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym ustalona na podstawie ustawy określa:

zasady dokonywania i przyjmowania zgłoszeń o naruszeniach prawa;
tryb weryfikacji zgłoszenia wewnętrznego;
działania następcze podejmowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny na podstawie zgłoszenia wewnętrznego.

Poniżej przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące zgłoszeń wewnętrznych w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.

Kim jest sygnalista?

Sygnalista jest osobą fizyczną, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa w kontekście związanym z pracą.

Sygnalistą może być np.:

pracownik;
pracownik tymczasowy;
osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
przedsiębiorca;
prokurent;
akcjonariusz lub wspólnik;
członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy;
stażysta;
wolontariusz;
praktykant;
funkcjonariusz w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2023 r. poz. 1280, 1429 i 1834);
żołnierz w rozumieniu art. 2 pkt 39 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. z 2024 r. poz. 248 i 834);
osoba fizyczna, która uzyskała informację o naruszeniu prawa w kontekście związanym z pracą przed nawiązaniem stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w podmiocie prawnym lub na rzecz tego podmiotu, lub pełnienia służby w podmiocie prawnym lub już po ich ustaniu.

Powyższy katalog wynika z art. 4 ustawy o ochronie sygnalistów.

Pamiętaj, że status sygnalisty oraz ochrona z nim związana powstaje po spełnieniu wszystkich przesłanek ustawowych.

Jakie naruszenia podlegają zgłoszeniu za pośrednictwem poniższego kanału zgłoszeń?

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o ochronie sygnalistów, naruszeniem prawa jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa, dotyczące:

korupcji;
zamówień publicznych;
usług, produktów i rynków finansowych;
przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
bezpieczeństwa transportu;
ochrony środowiska;
ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
bezpieczeństwa żywności i pasz;
zdrowia i dobrostanu zwierząt;
zdrowia publicznego;
ochrony konsumentów;
ochrony prywatności i danych osobowych;
bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;
rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;
konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela – występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w pkt 1-16.

Powyższy katalog wynika z art. 3 ust. 1 ustawy o ochronie sygnalistów.

Przed dokonaniem zgłoszenia należy zapoznać się z:

procedurą zgłoszeń wewnętrznych,
ustawą o ochronie sygnalistów,
klauzulą informacyjną nt. przetwarzania informacji/danych osobowych,

które znajdują się pod poniższym kodem QR oraz linkiem do elektronicznego zgłaszania naruszeń wewnętrznych (w zakładkach).

Sposób przyjmowania zgłoszeń wewnętrznych

Zgłoszenia przyjmowane są pisemnie za pośrednictwem elektronicznego formularza internetowego udostępnionego poniżej lub po zeskanowaniu kodu QR.

Elektroniczny formularz zgłaszania naruszeń wewnętrznych

Ochrona sygnalisty

Sygnalista podlega ochronie określonej w przepisach rozdziału 2 ustawy o ochronie sygnalistów od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, pod warunkiem że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że stanowi informację o naruszeniu prawa.

Wobec sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe – należy przez to rozumieć bezpośrednie lub pośrednie działanie lub zaniechanie w kontekście związanym z pracą, które jest spowodowane zgłoszeniem lub ujawnieniem publicznym i które narusza lub może naruszyć prawa sygnalisty lub wyrządza lub może wyrządzić nieuzasadnioną szkodę sygnaliście, w tym bezpodstawne inicjowanie postępowań przeciwko sygnaliście.

Zgodnie z art. 12 ustawy o ochronie sygnalistów, jeżeli praca była, jest lub ma być świadczona na podstawie stosunku pracy, wobec sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe, polegające w szczególności na:

odmowie nawiązania stosunku pracy;
wypowiedzeniu lub rozwiązaniu bez wypowiedzenia stosunku pracy;
nie zawarciu umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas nieokreślony po rozwiązaniu umowy o pracę na okres próbny, nie zawarciu kolejnej umowy o pracę na czas określony lub nie zawarciu umowy o pracę na czas nieokreślony po rozwiązaniu umowy o pracę na czas określony – w przypadku gdy sygnalista miał uzasadnione oczekiwanie, że zostanie z nim zawarta taka umowa;
obniżeniu wysokości wynagrodzenia za pracę;
wstrzymaniu awansu albo pominięciu przy awansowaniu;
pominięciu przy przyznawaniu innych niż wynagrodzenie świadczeń związanych z pracą lub obniżeniu wysokości tych świadczeń;
przeniesieniu na niższe stanowisko pracy;
zawieszeniu w wykonywaniu obowiązków pracowniczych lub służbowych;
przekazaniu innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków sygnalisty;
niekorzystnej zmianie miejsca wykonywania pracy lub rozkładu czasu pracy;
negatywnej ocenie wyników pracy lub negatywnej opinii o pracy;
nałożeniu lub zastosowaniu środka dyscyplinarnego, w tym kary finansowej, lub środka o podobnym charakterze;
przymusie, zastraszaniu lub wykluczeniu;
mobbingu;
dyskryminacji;
niekorzystnym lub niesprawiedliwym traktowaniu;
wstrzymaniu udziału lub pominięciu przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe;
nieuzasadnionym skierowaniu na badania lekarskie, w tym badania psychiatryczne, chyba że przepisy odrębne przewidują możliwość skierowania pracownika na takie badania;
działaniu zmierzającym do utrudnienia znalezienia w przyszłości pracy w danym sektorze lub w danej branży na podstawie nieformalnego lub formalnego porozumienia sektorowego lub branżowego;
spowodowaniu straty finansowej, w tym gospodarczej, lub utraty dochodu;
wyrządzeniu innej szkody niematerialnej, w tym naruszeniu dóbr osobistych, w szczególności dobrego imienia sygnalisty.

Za działania odwetowe z powodu dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego uważa się także próbę lub groźbę zastosowania środków określonych powyżej.

Zgodnie z art. 13 ustawy o ochronie sygnalistów, jeżeli praca lub usługi były, są lub mają być świadczone na podstawie innego niż stosunek pracy stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji, lub pełnienia służby, przepis art. 12 ustawy o ochronie sygnalistów (działania odwetowe) stosuje się odpowiednio, o ile charakter świadczonej pracy lub usług lub pełnionej funkcji, lub pełnionej służby nie wyklucza zastosowania wobec sygnalisty takiego działania.

Jeżeli praca lub usługi były, są lub mają być świadczone na podstawie innego niż stosunek pracy stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji, lub pełnienia służby, dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy działań odwetowych ani próby lub groźby zastosowania działań odwetowych, obejmujących w szczególności:

wypowiedzenie umowy, której stroną jest sygnalista, w szczególności dotyczącej sprzedaży lub dostawy towarów lub świadczenia usług, odstąpienie od takiej umowy lub rozwiązanie jej bez wypowiedzenia;
nałożenie obowiązku lub odmowę przyznania, ograniczenie lub odebranie uprawnienia, w szczególności koncesji, zezwolenia lub ulgi.

Klauzula informacyjna BFG – Sygnaliści art. 13 RODO.pdf

Klauzula informacyjna – osoby wskazane w zgłoszeniu sygnalisty art.14 RODO.pdf