Bezpieczny Bank nr 2 (75) 2019, s. 92-109
https://doi.org/10.26354/bb.5.2.75.2019

Marta Jakubowska
ORCID 0000-0001-9067-4524
magister, współpracownik Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wpływ szarej strefy i charakterystyki firmy na decyzję przedsiębiorstwa o rozpoczęciu akceptacji kart płatniczych

The impact of the shadow economy and company characteristics on the company’s decision to start accepting payment cards

Streszczenie

W artykule przedstawiono uwarunkowania akceptacji kart płatniczych przez podmioty handlowo-usługowe. Autorka postawiła pięć hipotez badawczych, które zweryfikowano na podstawie wyników modelu regresji logistycznej. Wyniki wskazały na silne powiązanie szarej strefy i rozwoju obrotu bezgotówkowego. Nie tylko obrót bezgotówkowy może wpływać na redukcję szarej strefy, ale istnieje także odziaływanie w przeciwnym kierunku – występowanie dużej szarej strefy w danej branży stanowi poważną barierę dla rozwoju akceptacji kart w jej otoczeniu. Stwarza to istotne zagrożenie dla działań Programu Wsparcia Obrotu Bezgotówkowego, który ze względu na opór firm, wynikający z bardzo silnego oddziaływania szarej strefy, może nie w pełni osiągnąć sukces. Zatem w pełni uzasadnione jest wprowadzenie regulacji prawnych, które wzmocnią działania tego Programu i przełamią barierę dla rozpoczęcia akceptacji kart. Poza metodą ekonometryczną w artykule zastosowano także metodę literaturową, na podstawie krajowych i zagranicznych czasopism naukowych, a także obszernych danych statystycznych.

Słowa kluczowe: karty płatnicze, szara strefa, obrót bezgotówkowy, Program Wsparcia Obrotu Bezgotówkowego

Abstract

The article presents the conditions for the acceptance of payment cards by commercial and service entities. The author has set up five research hypotheses that have been verified based on the results of the logistic regression model. The results showed a strong link between the shadow economy and the development of non-cash transactions. Not only the non-cash turnover can affect the reduction of the shadow economy, but there is also an impact in the opposite direction – the occurrence of a large gray area in a given industry is a serious barrier to the development of card acceptance in its environment. This creates a significant threat to the activities of the Non-Cash Payment Support Program, which, due to the resistance of companies, resulting from the very strong impact of the shadow economy, may not be fully successful. Therefore, it is fully justified to introduce legal regulations that will reinforce the activities of this Program and overcome the barrier to starting acceptance of the cards. Apart from the econometric method, the article also uses a literature method, based on national and foreign scientific journals as well as extensive statistical data.

Key words: payment cards, shadow economy, cashless transactions, Non-Cash Payment Support Program

JEL: C35, D22, E42

Pełny tekst artykułu w pdf: