Bezpieczny Bank nr 3 (76) 2019, s. 94-112
https://doi.org/10.26354/bb.5.3.76.2019
Dariusz Adrianowski
ORCID: 0000-0003-2557-5081
asystent w Katedrze Bankowości Instytutu Finansów na Uniwersytecie Łódzkim
Ochrona konsumenta w świetle nowej ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami
Mortgage loan and consumer protection in view of the new Act on Mortgage Loan and Supervision over Mortgage Brokers and Agents
Streszczenie
W artykule przedstawiono pojęcie kredytu hipotecznego oraz dokonano charakterystyki rynku kredytów hipotecznych na bazie danych za lata 2010 – 2018. Opracowanie zwraca szczególną uwagę na rozwiązania jakie wprowadzone zostały ustawą o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Celem artykułu jest prezentacja tych rozwiązań w kontekście modelu ochrony konsumenta na rynku kredytowym, który do tej pory oparty był przede wszystkim na ustawie o kredycie konsumenckim. Postawiono hipotezę, że ustawa o kredycie hipotecznym z 23 marca 2017 roku wprowadza szereg rozwiązań w zakresie ochrony kredytobiorców. Próbą potwierdzenia hipotezy jest prezentacja wdrożonych przez nią instrumentów ochrony konsumenta. Artykuł ma charakter przeglądowy i jest oparty na krajowej literaturze przedmiotu.
Słowa kluczowe: ochrona konsumenta, kredyt hipoteczny, ustawa o kredycie hipotecznym
Abstract
The article characterizes the concept of the mortgage loan and the mortgage market based on data for the years 2010 – 2018. The study is focused particularly on the changes introduced pursuant to The Act on Mortgage Loan and Supervision over Mortgage Brokers and Agents. The purpose of this article is to present these changes in the context of the consumer protection model in the mortgage market. A hypothesis was made that The Act on Mortgage Loan of 23 March 2017 introduces a number of positive changes with regard to the consumer protection. The article is a review based on the national literature on the subject.
Key words: consumer protection, mortgage loan, The Act on Mortgage Loan
JEL: G1, G21
Bibliografia
Czechowska I., Zatoń W., Problemy klientów usług finansowych oraz ich uwarunkowania, w: Bank i Kredyt, nr 49 (3), Warszawa 2018.
Frączek B., Mitręga – Niestrój K., Regulacyjno – instytucjonalne ramy ochrony konsumentów usług finansowych – wybrane doświadczenia międzynarodowe w: Zeszyty naukowe Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, nr 2 (938), 2015.
Gostomski E., Fiedziuk L., Śliwińska M., Przewodnik Bankiera. Vademcum wiedzy o bankowości, Wydawnictwo BODie, Poznań 2017.
Główka G, Instrumenty finansowe a rynek mieszkaniowy, w: Problemy rozwoju miast, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2009.
Główka G., Mieszkaniowy kredyt hipoteczny w Polsce, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2010.
Karwowska M., Czynniki wpływające na atrakcyjność kredytu hipotecznego – analiza empiryczna, w: Finanse i Prawo Finansowe, nr 2/2014, Łódź 2014.
Klimontowicz M. (red), Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca EFCB 3E, Związek Banków Polskich, Warszawa 2018.
Koleśnik J., Bankowość detaliczna, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2016.
Marcinkowka M., Ochrona klientów banku poprzez informacje, Folia Oeconomica 247, Łódź 2011.
Niczyporuk A., Ochrona interesów konsumenta na rynku detalicznych usług bankowych w Polsce na tle Unii Europejskiej, Wydawnictwo CeDeWu Sp. z o.o., Warszawa 2018.
Pastuszka A., Kreacja ryzyka kredytu hipotecznego w zarządzaniu, w: Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej, Zarządzanie nr 18 (2015), Częstochowa 2015.
Puczko A, Wybrane mechanizmy ochrony konsumenta na gruncie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE12z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki, Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ, numer 2(7), 2011.
Reksa Ł., Zaleska J., Prosta droga do kredytu na własne „M”. Poradnik klienta usług finansowych, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa 2012.
Rutkowska – Tomaszewska E., Ochrona prawa klienta na rynku usług bankowych, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013.
Sitek M., Bankowość hipoteczna i rynek nieruchomości, Wydawnictwo Key Text, Warszawa 2010.
Smyczek S., Nowe trendy w zachowaniach konsumentów na rynkach finansowych, Wydawnictwo Placet, Warszawa 2012.
Świecka B., Konsument na rynku usług finansowych, w: (red.) Grażyna Rosa, Konsument na runku usług, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2015.
Waliszewski K., Rola doradcy finansowego w zapewnienie skutecznej ochrony konsumenta na rynku usług bankowych, w: Finanse i Prawo Finansowe, III (1), 2016, Łódź 2016.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi i zmieniająca dyrektywy 2008/48/WE i 2013/36/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 1093/2010.
Raport półroczny Biura Informacji Kredytowej, 2018, KREDYT TRENDY,
Raport AMRON- SARFiN, 2019, Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych oraz transakcjach nieruchomościami, Związek Banków Polskich, Warszawa.
Sprawozdania Rzecznika Finansowego za lata 2016-2018.
Sprawozdania z działalności Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego za lata 2009-2018.
The World Bank, Good Practices for Financial Consumer Protection, June 2012.
Dyrektywa 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 września 2002r. dotycząca sprzedaży konsumentom usług finansowych na odległość, U. L 271 z 9.10.2002.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r.
w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, U. L 267 z 10.10.2009.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014r. w sprawie rynków instrumentów finansowych, U. L 173 z 12.6.2014.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015r.
w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, U. L 337 z 23.12.2015.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008r. w sprawie umów o kredyt konsumencki, U. L 133 z 22.5.2008.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie, U. L 266 z 9.10.2009.
Ustawa z dnia 23 marca 2017 o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, Dz. U. 2017 poz. 819.
Ustawa z dnia 12 maja 2011 o kredycie konsumenckim, U. 2019 poz. 1083.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, U. 2018 poz. 2187.
Komunikat KNF o wejściu w życie ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami https://www.knf.gov.pl/?articleId=57549&p_id=18 (dostęp: 25.03.2019)
Wyżykowski B., Zasady restrukturyzacji zadłużenia na podstawie ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, w: Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny, nr 6(7) 2018.
https://www.wsjp.pl/do_druku.php?id_hasla=25686&id_znaczenia=0 (dostęp: 19.03.2019)
https://www.lexagit.pl/nowa-ustawa-o-kredycie-hipotecznym-2017-zmiany-wprowadza/ (dostęp: 26.03.2019)
https://finanse.uokik.gov.pl/chf/kalendarium/ustawa-o-kredycie-hipotecznym (dostęp: 26.03.2019)
https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/ustawa-o-kredycie-hipotecznym-zmiany-od-22,115,0,2347635.html (dostęp: 28.03.2019)
https://www.morizon.pl/blog/ustawa-o-kredycie-hipotecznym/ (dostęp: 28.03.2019)
http://pieniadzeiprawo.pl/ustawa-o-kredycie-hipotecznym-jakie-rozwiazania-wprowadza/ (dostęp: 29.03.2019)
https://www.rklegal.pl/index.php?/nowa-ustawa-o-kredycie-hipotecznym–czy-trudniej-bedzie-dochodzic-roszczen-zabezpieczonych-hipoteka- (dostęp: 29.03.2019)
https://www.otodom.pl/wiadomosci/prawo/nowe-wymogi-wobec-bankow-posrednikow-i-agentow-w-zakresie-udzielania-kredytow-hipotecznych-id7172.html (dostęp: 28.08.2019)
Pełny tekst artykułu w pdf:
