CCP (centralny kontrahent; ang. central counterparty) to podmiot prowadzący rozliczenia transakcji zawieranych w instrumentach kasowych (np. akcje, obligacje, prawa poboru, prawa do akcji, kwity depozytowe, certyfikaty inwestycyjne) i derywatach (np. kontrakty terminowe, opcje, swapy) w obrocie zorganizowanym (rynek regulowany, alternatywny system obrotu) oraz transakcji zawieranych poza obrotem zorganizowanym (OTC) np. forwardy na stopę procentową (FRA), swapy stopy procentowej (IRS), overnight index swaps, basis swaps.
Rozliczając transakcje, CCP stosuje mechanizm nowacji rozliczeniowej, w wyniku której staje się kupującym dla każdego sprzedającego oraz sprzedającym dla każdego kupującego.
W celu zabezpieczania ryzyka niewykonania zobowiązania przez uczestników rozliczających, CCP organizuje system zabezpieczania płynności rozliczeń transakcji, w tym pobiera depozyty zabezpieczające (ang. margins) oraz wpłaty do funduszy zabezpieczających wykonanie zobowiązań (ang. default funds).
CCP są istotnym elementem systemu finansowego, ponieważ zarządzają znaczną częścią ryzyka kontrahenta oraz stanowią łącznik między wieloma bankami i innymi kontrahentami finansowymi.
