Komunikat nieaktualny z uwagi na wejście w życie przepisów rozporządzenia Komisji (UE) 2023/827 z dnia 11 października 2022 r. ustanawiające regulacyjne standardy techniczne zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) nr 241/2014 w odniesieniu do uprzedniego zezwolenia na obniżenie funduszy własnych i wymogów dotyczących instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych (więcej w komunikacie: Zobowiązania kwalifikowalne – zezwolenie na obniżenie).
Komunikat dotyczący wymogu uzyskania uprzedniego zezwolenia Bankowego Funduszu Gwarancyjnego na wezwanie do sprzedaży, wykup, spłatę lub odkup przez podmiot instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych przed ich umownym terminem zapadalności
(obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych w rozumieniu art. 78a CRR)
Uwagi ogólne
1 stycznia 2022 r. zaktualizował się obowiązek spełniania pośredniego poziomu docelowego MREL (minimalny poziom funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych). W tym stanie rzeczy Bankowy Fundusz Gwarancyjny (dalej jako: „BFG”) przypomina o konieczności stosowania określonej w art. 78a CRR (w brzmieniu, nadanym przez CRR2)[1] procedury dotyczącej uzyskania zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych (ang. permission regime) przez banki i firmy inwestycyjne (dalej jako: „podmioty”).
Procedura ta przewiduje konieczność uzyskania uprzedniego zezwolenia BFG na wezwanie do sprzedaży, wykup, spłatę lub odkup instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych, przed ich umownym terminem zapadalności (art. 77 ust. 2 i art. 78a ust. 1 CRR).
Obowiązek uzyskania zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych wynika wprost z art. 77 ust. 2 CRR i jest niezależny od terminu opracowania regulacyjnych standardów technicznych, o których stanowi art. 78a ust. 3 CRR. Rzeczony obowiązek musi być wypełniany przez podmioty niezależnie od tego, że Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (European Bank Authority) opublikował jedynie projekt RTS on own funds and eligible liabilities[2], który nie został dotychczas przyjęty przez Komisję Europejską. Nie zwalania to jednak podmiotów z realizacji wzmiankowanego powyżej obowiązku prawnego.
W tym miejscu zaznaczenia wymaga, że zgodnie z art. 77 ust. 1 CRR, konieczne jest uzyskanie uprzedniego zezwolenia KNF w przypadku planowania następujących działań:
- obniżenie, wykup lub odkup instrumentów w kapitale podstawowym Tier I,
- obniżenie, wypłacenie lub reklasyfikacja na inną pozycję funduszy własnych ażio emisyjnego związanego z instrumentami funduszy własnych,
- przeprowadzenie wezwania do sprzedaży, wykupu, spłaty lub odkupu instrumentów dodatkowych w Tier I lub instrumentów w Tier II przed upływem ich umownego terminu zapadalności
W konsekwencji również w odniesieniu do instrumentów zobowiązań podporządkowanych, zaliczanych do funduszy własnych, w tym także do instrumentów w Tier II, które zgodnie z art. 64 CRR przestały kwalifikować się jako pozycje w Tier II, wyłączna kompetencja do udzielania zezwolenia na obniżenie funduszy własnych pozostaje w sferze KNF. W tym zakresie nie zachodzi obowiązek przedkładania jakiegokolwiek wniosku do BFG.
Jednakże uprzednie zezwolenie BFG staje się niezbędne w przypadku wezwania do sprzedaży, wykupu, spłaty lub odkupu instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych, które nie są objęte zakresem stosowania przytoczonego art. 77 ust. 1 CRR, przed upływem ich umownego terminu zapadalności.
Zakres obowiązywania zezwoleń na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych
Uzyskanie zezwolenia na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych wymagane jest w przypadku instrumentów zobowiązań kwalifikowanych (w rozumieniu art. 72b CRR), a także niepodporządkowanych zobowiązań kwalifikowalnych, o których stanowi art. 97a ust. 1 pkt 2 ustawy o BFG, zobowiązań, o których mowa w art. 97b ustawy o BFG oraz zobowiązań, o których mowa w art. 98 ust. 2l pkt 1 ustawy o BFG. Objęcie obowiązkiem uzyskania zezwolenia także niepodporządkowanych zobowiązań kwalifikowalnych związane jest z treścią art. 72b ust. 2 lit. j CRR, którego stosowanie w przypadku zobowiązań kwalifikowalnych do MREL nie jest wyłączone na mocy art. 45b ust. 1 BRRD[3]. Zgodnie z tym przepisem, aby zobowiązania mogły być uznawane za instrumenty zobowiązań kwalifikowalnych, wezwanie do sprzedaży zobowiązań, ich wykup, spłata lub odkup przed terminem zapadalności może mieć miejsce wtedy, gdy spełnione są warunki określone w art. 77 i 78a CRR.
W przypadku, gdy BFG wymaga pełnego lub częściowego podporzadkowania MREL, wymóg uprzedniego uzyskania zezwolenia dotyczy całej kwoty niepodporządkowanych zobowiązań kwalifikowalnych posiadanych przez podmiot.
Rodzaje zezwoleń na obniżenie instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych
Co do zasady, uprzednie zezwolenie udzielane jest na skonkretyzowane działanie dotyczące wezwania do sprzedaży, wykupu, spłaty lub odkupu instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych. Zezwolenie jest udzielane wówczas na określony czas (nie dłuższy niż rok), który jest niezbędny do przeprowadzenia wymienionych czynności (art. 78a ust. 1 akapit pierwszy CRR).
Jednakże na podstawie art. 78a ust. 1 akapit drugi CRR można złożyć wniosek o udzielenie uprzedniego zezwolenia ogólnego (ang. general prior permission), które stanowi szczególny rodzaj uprzedniego zezwolenia. Uprzednie zezwolenie ogólne umożliwia przeprowadzanie wymienionych w art. 78a ust. 1 akapit 2 CRR czynności w granicach wyznaczonej w zezwoleniu kwoty.
Zakres danych wymaganych we wniosku
W celu wszczęcia procedury zmierzającej do wydania uprzedniego zezwolenia, o którym mowa w art. 78a ust. 1 akapit 1 CRR albo uprzedniego zezwolenia ogólnego, o którym mowa w art. 78a ust. 1 akapit 2 CRR, konieczne jest złożenie przez zainteresowany podmiot wniosku do BFG. W celu ułatwienia procedowania w tym zakresie, BFG udostępnia proponowany wzór wniosku (oparty na wymogach, wynikających z projektowanego RTS on own funds and eligible liabilities), który może zostać wykorzystany przez podmioty. Przedstawiany wzór ma ułatwić realizację przez podmioty przynależnego im uprawnienia, niemniej jednak wykorzystanie wzmiankowanego wzoru przez podmiot nie jest jego obowiązkiem prawnym.
Przedstawiany wzór wskazuje informacje, które są niezbędne do dokonania przez BFG oceny wniosku. BFG zastrzega przy tym jednocześnie, że przekazanie wraz z wnioskiem wzmiankowanych informacji, nie wyłącza możliwości, iż w okresie późniejszym zajdzie konieczność zgromadzenia innych dodatkowych informacji, które zostaną uznane za niezbędne do dokonania przez BFG prawidłowej i rzetelnej oceny wniosku. W tym wypadku BFG będzie kierować do podmiotów wezwania o przekazanie dodatkowych informacji warunkujących ustalenie stanu faktycznego niezbędnego dla rozpatrzenia wniosku.
Termin złożenia wniosku
Wniosek o wydanie uprzedniego zezwolenia należy złożyć najpóźniej na cztery miesiące przed datą poinformowania posiadaczy instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych o działaniach określonych w art. 77 ust. 2 CRR (wezwania do sprzedaży, wykupu, spłaty lub odkupu instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych przed upływem ich umownego terminu zapadalności).
W przypadku uprzedniego zezwolenia ogólnego, o którym mowa w art. 78a ust. 1 akapit 2 CRR, wniosek należy złożyć najpóźniej na cztery miesiące przed planowanym podjęciem po raz pierwszy któregokolwiek z działań określonych w art. 77 ust. 2 CRR (wezwania do sprzedaży, wykupu, spłaty lub odkupu instrumentów zobowiązań kwalifikowalnych przed upływem ich umownego terminu zapadalności).
[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka rynkowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości i ujawniania informacji, a także rozporządzenie (UE) nr 648/2012.
[2] https://www.eba.europa.eu/eba-publishes-final-draft-technical-standards-own-funds-and-eligible-liabilities
[3] W brzmieniu nadanym przez dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/879 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniająca dyrektywę 2014/59/UE w odniesieniu do zdolności do pokrycia strat i dokapitalizowania instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz dyrektywę 98/26/WE.